مجله پارتاک
اگر اهل اسپرسو باشید، می‌دانید که هر فنجان بی‌نقص، نتیجه هنر و دانشی است که گویی از دل یک کتابچه قدیمی بیرون آمده باشد. انتخاب دانه مناسب، همان کلیدی است که می‌تواند حتی با یک دستگاه خانگی ساده، طعمی ماندگار و عطری دلنشین به فنجان شما ببخشد.
اما در بازار پر از نام و برند، تشخیص ترکیب دقیق و برشته‌کاری درست، کاری‌ست که نیاز به شناخت و تجربه دارد؛ مثل یافتن فرمولی که سال‌ها در میان حرفه‌ای‌ها دست‌به‌دست شده است. در این راهنما، همراه هم خواهیم دید کدام دانه، چه نسبتی و چه سطح برشته‌کاری، با ذائقه قهوه‌دوستان ایرانی بیشترین هماهنگی را دارد و می‌تواند بهترین گزینه برای قهوه اسپرسو خانگی باشد تا هر صبح، با اطمینان، قهوه خود را بنوشید.
تفاوت اصلی عربیکا و روبوستا
برای انتخاب بهترین قهوه اسپرسو برای دستگاه خانگی، اول باید با دو خانواده اصلی قهوه آشنا شوید: عربیکا و روبوستا. این دو، مثل دو شاخه متفاوت از یک درخت خانوادگی هستند؛ هرکدام شخصیت و ویژگی‌های خودشان را دارند.
عربیکا – لطیف و خوش‌عطر
- طعم: ملایم‌تر، اغلب با رایحه میوه‌ای یا گلی.
- کافئین: کمتر از روبوستا (به‌طور متوسط ۱ تا ۱.۵٪).
- محبوبیت: بیشتر در بین علاقه‌مندان به طعم پیچیده و اسیدیته ملایم.
- قیمت: معمولاً بالاتر؛ چون کشت و برداشت آن حساس‌تر است.
روبوستا – قوی و پرانرژی (بهترین قهوه اسپرسو کافئین بالا)
- طعم: تلخ‌تر، با نت‌های شکلات تلخ و مغزها.
- کافئین: بالاتر (تقریباً ۲ تا ۲.۵٪) که آن را برای صبح‌های خواب‌آلود ایدئال می‌کند.
- مزایا: کرمای غلیظ‌تر روی اسپرسو و ماندگاری بیشتر طعم.
- قیمت: معمولاً پایین‌تر؛ به‌دلیل مقاومت بالای گیاه در برابر آفات.
چطور در انتخاب کمک می‌کند؟
اگر عاشق طعم‌های ویژه و منحصربه‌فرد و البته پیچیده‌اید، سراغ عربیکا بروید. اگر به‌دنبال کافئین بیشتر و انرژی سریع هستید، روبوستا گزینه بهتری است. البته خیلی‌ها ترکیبی از این دو را انتخاب می‌کنند تا هم خوش‌عطر باشد، هم پرانرژی.
۲. قهوه ترکیبی از عربیکا و روبوستا برای اسپرسو
وقتی پای دم‌آوری بهترین اسپرسو خانگی وسط باشد، فقط انتخاب نوع دانه کافی نیست؛ درصد ترکیب هم به‌شدت روی طعم، عطر و میزان کافئین تاثیر دارد. به عنوان مثال، محبوب‌ترین قهوه‌ها برای اسپرسوی خانگی را در فهرست زیر مشاهده کنید.
| درصد ترکیب | ویژگی‌ها | مناسب برای |
|---|---|---|
| ۱۰۰٪ عربیکا | طعم ملایم، اسیدیته بالا، رایحه پیچیده | دوست‌داران طعم نرم و نوشیدن چند شات در روز |
| ۷۰٪ عربیکا / ۳۰٪ روبوستا | تعادل بین عطر و کافئین، کرمای خوب | استفاده روزانه با انرژی کافی |
| ۵۰٪ عربیکا / ۵۰٪ روبوستا | طعم قوی‌تر، کرمای غلیظ‌تر، کافئین بیشتر | صبح‌های پرکار یا بیداری طولانی |
| ۳۰٪ عربیکا / ۷۰٪ روبوستا | پرانرژی‌ترین حالت، تلخی غالب | شب‌کارها، امتحان‌کن‌ها، برنامه‌های سحرخیزی ویژه |
| ۱۰۰٪ روبوستا | شوک کافئین، کرمای سنگین | شرایط خاص یا علاقه‌مندان به طعم بسیار تلخ |
مشاهده انواع قهوه ترکیبی مناسب اسپرسو خانگی
۳. برشته‌کاری (Roast Level) و تأثیر رست بر اسپرسو
سطح برشته‌کاری یا همون Roast Level یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی است که نه‌تنها روی طعم اسپرسو اثر می‌گذارد، بلکه حتی عملکرد دستگاه خانگی شما رو هم تحت تأثیر قرار می‌دهد. دانه‌ها هرچه بیشتر برشته شوند، رنگ تیره‌تر و طعم قوی‌تر پیدا می‌کنند، اما در عوض بخشی از اسیدیته آن‌ها کاهش می‌یابد.
پارتاک کافی پنج سطح رست را ارائه می‌دهد:
- لایت: طعم روشن، اسیدیته بالا، مناسب برای کسانی که اسپرسوی میوه‌ای و ترش‌مزه دوست دارند.
- مدیوم: تعادل بین اسیدیته و تلخی، رایحه متعادل میوه و مغزها.
- شکلاتی: رستی با نت‌های شیرینی و شکلات تلخ، محبوب برای اسپرسوی روزانه.
- مدیوم دارک: نزدیک به تلخی غالب، کرمای بیشتر، مناسب ترکیب با روبوستا.
- دارک: تلخی بالا، بادی قوی، کرمای غلیظ، مناسب کسانی که اسپرسوی سنگین دوست دارند.
۴. قهوه تک‌منشاء (Single-Origin) در مقابل بلِند (Mix)
وقتی اسم تک‌منشاء (قهوه تک خاستگاه) می‌آید، یعنی تمام دانه‌ها از یک کشور یا حتی یک مزرعه خاص آمده‌اند. این قهوه‌ها شخصیت طعمی خاصی دارند؛ مثلاً اتیوپی معمولاً گلی و میوه‌ای است، برزیل اغلب شکلاتی و آجیلی.
عاشقان قهوه، معمولا به قهوه تخصصی تک‌منشا علاقه‌مند هستند زیرا می‌خواهند امضای مزرعه را در فنجان‌شان تجربه کنند.
اما برای اسپرسوی روزمره در خانه، قهوه بلِند یا ترکیبی معمولاً انتخاب هوشمندانه‌تری است. چرا؟
- تعادل طعم: بلِندها توسط رُست‌مسترها طراحی می‌شوند تا عطر و طعم متعادل‌تری بدهند. اگر یک دانه بیش از حد ترش یا تلخ باشد، با ترکیب درست، تعادل پیدا می‌کند.
- کرما بهتر: ترکیب عربیکا و روبوستا اصولی، باعث کرمای غلیظ‌تر و زیباتر روی اسپرسو می‌شود.
- انعطاف‌پذیری: در عصاره‌گیری با دستگاه‌های خانگی، قهوه‌های ترکیبی راحت‌تر عصاره‌گیری می‌شوند و نیاز به دقت خیلی بالایی ندارند.
- پایداری طعم: هر بار که بسته جدیدی می‌خرید، طعم نزدیک به بار قبل است. تک‌منشاءها ممکن است فصل به فصل تغییر کنند.
برای همین است که بسیاری از باریستاها برای کافه‌هایشان، به جای سرو تک‌منشاء، از بلِند اختصاصی استفاده می‌کنند. هم مشتری همیشه همان تجربه لذیذ را دارد، هم هزینه‌ها منطقی‌تر می‌شود. شما نیز با تجربه قهوه بلند پارتاک کافی و انتخاب آن به عنوان ذائقه دلنشین خود، می‌توانید در تمام فصول سال، قهوه موردعلاقه خود را تجربه کنید.
اگر هدف شما از خرید بهترین قهوه اسپرسو برای دستگاه خانگی داشتن یک فنجان خوش‌طعم، خوش‌عطر و پایدار است، یک قهوه ترکیبی با درصد عربیکا و روبوستا متعادل انتخابی بی‌خطر و هوشمندانه محسوب می‌شود.
6. فاکتورهای کلیدی در خرید قهوه اسپرسو برای خانه
حتی اگر بهترین ترکیب عربیکا و روبوستا و ایدئال‌ترین برشته‌کاری را انتخاب کنید، باز هم چند نکته تعیین می‌کند که اسپرسوی شما جادویی باشد یا معمولی.
-
تازگی قهوه:
تاریخ رُست (Roast Date) باید نزدیک باشد. قهوه تازه‌رست معمولاً بین ۵ تا ۳۰ روز بعد از برشته‌کاری بهترین عطر و طعم را دارد. خبر خوب اینکه ما در پارتاک کافی، دان های سبز قهوه مرغوب را از محبوب ترین کشورهای دنیا تهیه و به صورت تازه، با دستگاه های تخصصی زیرنظر متخصصین، رست کرده و با نزدیک ترین تاریخ ارائه می‌دهیم.
-
نوع آسیاب:
دستگاه اسپرسو به آسیاب ریز و یکنواخت احتیاج دارد. اگر آسیاب مناسب ندارید، بهتر است قهوه را از فروشنده با درجه مناسب اسپرسو بخرید. شما می‌توانید قهوه را به صورت دانه، از مجموعه ما خریداری کرده و قبل از عصاره‌گیری آن را آسیاب کنید. اگرچه آسیاب قبل از عصاره‌گیری، پیشنهاد اول ماست اما اگر تنها دستگاه اسپرسوساز در خانه دارید، می‌توانید قهوه را به صورت آسیاب شده از ما تهیه کنید تا قبل از ارسال، به صورت رایگان، برایتان با بهترین دستگاه‌های آسیاب قهوه، آسیاب و ارسال کنیم.
پیشنهاد می‌کنیم در صورتی که قهوه آسیاب شده خریداری می‌کنید، به میزان مصرف خود توجه کرده و ترجیحا حجم کمتر اما بازه خرید کوتاه تر در نظر داشته باشید تا تازگی قهوه حفظ شود. -
نگهداری درست:
قهوه با دشمنانی مثل رطوبت، نور و هوا سر جنگ دارد! بهتر است آن را در ظرف دربسته و در محیط خشک و خنک نگهداری کنید. قهوه را در ظرف مخصوص به خود نگهداری کنید.
از ظروف تمیز و بدون بو (ادویه، چاشنی‌ها، چای و …) استفاده کنید.
از ظروف تیره و مات استفاده کنید.
ظرف قهوه، قابلیت وکیوم و یا درب ضدرطوبت داشته باشد. -
خرید از فروشنده معتبر:
کیفیت دانه‌ها، تخصص در ترکیب، برشته‌کاری تازه و بسته‌بندی استاندارد، همگی مستقیماً بر طعم و عطر فنجان اسپرسوی شما اثر می‌گذارند. به همین دلیل باید از فروشگاهی خرید کنید که رست اختصاصی انجام می‌دهد، اطلاعات محصول (شامل کشور مبدأ، نوع دانه، درصد ترکیب و تاریخ رست) را ارائه می‌کند و از بسته‌بندی مناسب برای حفظ تازگی استفاده می‌کند.
اعتبار فروشگاه، داشتن مجوزهای رسمی و سابقه قابل اعتماد، تضمین می‌کند که قهوه‌ای که به دست شما می‌رسد، همان کیفیتی را دارد که یک اسپرسوی واقعی نیاز دارد.
-
بلِند اختصاصی برای اسپرسو:
اگر هدف شما یک اسپرسوی پایدار با کرمای زیباست، همیشه ترکیب تخصصی اسپرسو را انتخاب کنید نه هر قهوه‌ای که «قابل استفاده» باشد.
- بسته بندی
آخرین مرحله‌ای که کیفیت قهوه شما را تا لحظه دم‌آوری حفظ می‌کند، بسته‌بندی است. حتی دانه‌ای که بهترین ترکیب و تازه‌ترین تاریخ رُست را دارد، اگر به‌درستی بسته‌بندی نشود، به‌سرعت عطر و طعم خود را از دست می‌دهد.
بسته‌بندی‌های یک‌طرف سوپاپ‌دار به شما امکان می‌دهند که گاز حاصل از رُست قهوه بدون ورود هوا خارج شود؛ این یعنی ماندگاری بیشتر و جلوگیری از کهنگی طعم. در پارتاک کافی، تمامی قهوه‌ها در بسته‌بندی‌های تخصصی سوپاپ‌دار و چندلایه عرضه می‌شوند تا دانه‌ها از نور، هوا، و رطوبت در امان بمانند و شما هر بار، عطر و طعمی همانند روز اول را تجربه کنید.
این بسته‌بندی‌ها، تضمینی برای حفظ کیفیت قهوه پس از رست تا زمان قبل از مصرف خواهد بود.
این چک‌لیست ساده باعث می‌شود حتی با یک دستگاه خانگی معمولی، شات اسپرسویی بگیرید که هم عطر باریستا را داشته باشد هم طعمش تا آخر فنجان راضی‌تان کند.
پرسش‌های پرتکرار (FAQ)
۱. بهترین قهوه اسپرسو برای دستگاه خانگی چیست؟
بهترین قهوه اسپرسو، می‌تواند ویژگی‌های مختلفی برای افراد متفاوت داشته باشد.
- اگر به دنبال یک فنجان قهوه خوش عطر و طعم هستید :
بهترین انتخاب، قهوه عربیکا خواهد بود. با بررسی ویژگی‌های طعمی هرکدام از قهوه‌های عربیکا می‌توانید قهوه خود را با توجه به ذائقه و سلیقه خود انتخاب کنید. برای مشاهده خوش طعم ترین قهوه عربیکا کلیک کنید.
- اگر به دنبال یک فنجان قهوه خوش عطر و طعم با کافئین کم هستید :
بهترین انتخاب معمولاً یک بلِند اسپرسو با ترکیب ۷۰٪ عربیکا و ۳۰٪ روبوستا، برشته‌کاری مدیوم یا شکلاتی است. این ترکیب طعم متعادل، کرمای خوب و عصاره‌گیری آسان با دستگاه خانگی را فراهم می‌کند.
- اگر به دنبال یک فنجان قهوه خوش عطر و طعم با کافئین بالا هستید :
بهترین انتخاب می‌تواند قهوه‌های ترکیبی، با ترکیب ۷۰٪ روبوستا و ۳۰٪ عربیکا باشد.
- اگر به دنبال یک فنجان قهوه با کافئین بالا (فول کافئین) هستید :
قهوه روبوستا ۱۰۰ (قهوه روبوستا فول کافئین)، بهترین گزینه برای افرادیست که به دنبال قهوه با کافئین بالا هستند.
۲. برای کافئین بیشتر، چه قهوه‌ای بگیرم؟
اگر به دنبال بهترین قهوه اسپرسو کافئین بالا هستید، درصد روبوستا را افزایش دهید (مثلاً ۵۰٪ یا حتی ۷۰٪). روبوستا کافئین بیشتری دارد و اسپرسو را پرانرژی‌تر می‌کند.
۳. آیا می‌توان قهوه فوری را در دستگاه اسپرسو استفاده کرد؟
خیر. قهوه فوری قبلاً عصاره‌گیری شده و برای دستگاه اسپرسو مناسب نیست. برای بهترین نتیجه از دانه یا پودر تازه مخصوص اسپرسو استفاده کنید.
۴. قهوه تک‌منشاء چیست و برای اسپرسو خوب است؟
قهوه تک‌منشاء شامل دانه‌هایی از یک کشور یا مزرعه خاص است و شخصیت طعمی ویژه‌ای دارد (مثل اتیوپی گلی یا برزیل شکلاتی). برای خانه اگر دنبال تعادل و کرمای بیشتر هستید، قهوه‌های ترکیبی بهترین گزینه خواهند بود.
قهوه تک‌منشا که معمولا شامل دانه‌های عربیکا می‌شوند، گزینه ایده‌آلی برای روش‌های دمی (قهوه دمی) هستند که قابلیت تنظیمات مختلفی (دمای آب، درجه آسیاب، زمان دم آوری، نسبت آب و قهوه و …) را به صورت شخصی‌سازی شده به علاقه‌مندان به قهوه دمی ارائه می‌دهد.
۵. آیا نوع برشته‌کاری روی کرمای اسپرسو تأثیر دارد؟
بله. رست‌های مدیوم تا مدیوم‌دارک معمولاً کرمای بیشتری ایجاد می‌کنند و برای دستگاه‌های خانگی انتخاب مناسبی هستند.
۶. چه مدت بعد از رُست، قهوه برای اسپرسو ایدئال است؟
بین ۵ تا ۳۰ روز بعد از رُست، قهوه به اوج طعم و عطر خود می‌رسد. با این وجود، معیار زمان در رستری‌ها با توجه به متغییرهای مختلف (دما و زمان برشته‌سازی) می‌تواند متفاوت باشد.
۷. بهترین درجه آسیاب قهوه برای دستگاه اسپرسوساز خانگی چیست؟
برای اسپرسو باید قهوه به صورت ریز و یکنواخت آسیاب شود، چیزی بین بافت نمک نرم و آرد. اگر آسیاب درشت باشد، عصاره‌گیری ناقص و اسپرسو آبکی می‌شود؛ اگر خیلی ریز باشد، فشار زیاد باعث تلخی و عصاره‌گیری بیش از حد می‌گردد. بهترین کار این است که از فروشنده، قهوه را با درجه آسیاب مخصوص اسپرسوساز بخواهید یا با آسیاب دستی/برقی تنظیم‌پذیر خودتان امتحان کنید.
۸. برای بهبود کیفیت اسپرسو در خانه چه باید کرد؟
- از آب تصفیه‌شده بدون بو و طعم استفاده کنید.
- استفاده از نیدل به منظور یکسان‌سازی فضاهای پر و خالی در فضای پرتافیلتر
- لولر و تمپر برای ایجاد فشار یکنواخت (فشردن پودر قهوه در پرتافیلتر) – (مقالات قبلی مارا در این باره مطالعه کنید)
- پاک اسکرین (قرارگیری روی سطح قهوه فشرده شده پرتافیلتر به منظور جلوگیری از چنلینگ (کانال سازی) آب
- قبل از عصاره‌گیری، دستگاه را گرم کنید.
- وزن قهوه را دقیق (بسته به فیلتر ۷ تا ۹ گرم برای یک شات) اندازه‌گیری کنید. برای رعایت نسبت‌ها، به بروشور دستگاه اسپرسوساز خانگی خود مراجعه کنید.
- هر چند وقت یک‌بار رسوب‌زدایی دستگاه را انجام دهید.
رعایت همین نکات ساده می‌تواند کیفیت اسپرسوی خانگی شما را تا حد اسپرسوی کافه ارتقا دهد.
سخن پایانی
انتخاب بهترین قهوه اسپرسو برای دستگاه خانگی چیزی فراتر از صرفاً خرید یک بسته قهوه است. شما با انتخاب درست نوع دانه (عربیکا یا روبوستا)، درصد ترکیب، برشته‌کاری مناسب و رعایت نکات آسیاب و نگهداری، می‌توانید هر صبح در خانه شات اسپرسویی بگیرید که انگار تازه از یک کافه تخصصی آمده باشد.
پارتاک کافی با استفاده از دانه‌های تازه، ترکیب‌های حرفه‌ای و برشته‌کاری دقیق، بلِندهایی را فراهم کرده که مخصوص دستگاه‌های خانگی طراحی شده‌اند. حالا نوبت شماست که اولین شات اسپرسوی جادویی را در خانه امتحان کنید.