مجله پارتاک
مقایسه قهوه کامرشیال و اسپشیال
قهوه یکی از نوشیدنی‌های پرطرفدار و جدایی‌ناپذیر زندگی روزمره ما است. بسیاری از ما هنگام سفارش قهوه در کافه یا خرید آن، با اصطلاحاتی مانند “قهوه اسپشیال” و “قهوه کامرشیال” مواجه می‌شویم، اما شاید تفاوت قهوه کامرشیال و اسپشیال برایمان کاملاً مشخص نباشد. درک تفاوت‌های میان این دو نوع قهوه می‌تواند به ما کمک کند تا با دانش بیشتری انتخاب خود را انجام دهیم و از لذت نوشیدن یک فنجان قهوه باکیفیت بهره‌مند شویم.
در این مقاله قصد داریم به بررسی تفاوت قهوه کامرشیال و اسپشیال بپردازیم. این دو نوع قهوه دارای تفاوت های اساسی از ترکیبات دانه‌ها تا فرآیند تولید و حتی قیمت، می باشند که دانستن آنها می‌تواند تجربه نوشیدن قهوه را ارتقا دهد.
قهوه تجاری یا کامرشیال
قهوه کامرشیال، که با نام قهوه تجاری یا بلندکافی نیز شناخته می‌شود، به عنوان پرمصرف‌ترین نوع قهوه به‌شمار می‌رود که عموما در فروشگاه‌های قهوه و سایر فروشگاه‌های بزرگ در بسته‌بندی‌های متفاوت تحت برندهای مختلف عرضه می‌شوند. همانگونه که ازنام این قهوه‌ها مشخص است، این قهوه ها از ترکیب دانه‌های مختلف مانند روبوستا و عربیکا تشکیل می‌شود.
تولید قهوه بلند به صورت انبوه است و معمولاً قیمت پایین‌تری نسبت به قهوه‌های تخصصی دارد. به دلیل فرآوری و رست طولانی‌مدت، طعم و عطر پیچیده کمتری نسبت به قهوه تخصصی دارد و عمدتاً در رده قهوه‌هایی با کیفیت متوسط قرار می‌گیرد. با این حال، به دلیل در دسترس بودن و قیمت مقرون‌به‌صرفه، همچنان طرفداران بسیاری در سراسر جهان دارد. قهوه کامرشیال ممکن است به صورت دانه کامل، قهوه آسیاب‌شده یا حتی به صورت قهوه فوری به فروش برسد.
قهوه اسپشیال یا اسپشیالیتی
قهوه اسپشیالیتی (قهوه تخصصی) به نوعی از قهوه گفته می‌شود که به دلیل کیفیت بالای آن در بازار مورد توجه قرار می‌گیرد. این نوع قهوه از دانه‌های باکیفیت عربیکا به دست می‌آید که تحت شرایط خاصی کشت و فرآوری می‌شوند. دانه های قهوه تخصصی، عموما حاوی کمترین میزان دانه شکسته با اندازه و وزن یکسان هستند. از سوی دیگر، طعم و عطر این قهوه متعادل بوده و اسیدیته‌ای ملایم دارد.
کاپینگ قهوه اسپشیالیتی
فرآیند ارزیابی قهوه اسپشیالیتی از طریق روشی به نام “کاپینگ” صورت می‌گیرد. در این روش، قهوه آسیاب شده با آب داغ دم می‌شود. سپس کارشناسان قهوه با بررسی عطر، طعم و دیگر ویژگی‌های حسی، امتیاز لازم را به قهوه می‌دهند. این نوع قهوه به دلیل روش کشت و فرآوری دقیق، تنها در فروشگاه‌های خاص، با شرایط خاصی عرضه می‌شود.
تفاوت قهوه کامرشیال و اسپشیال
| ویژگی | قهوه کامرشیال | قهوه اسپشیال |
|---|---|---|
| امتیاز | زیر ۸۰ از ۱۰۰ | ۸۰ به بالا (طبق استاندارد SCA) |
| شفافیت در خاستگاه | معمولاً ناشناخته یا نامشخص | کاملاً مشخص، همراه با اطلاعات دقیق |
| شرایط رشد | کشت در ارتفاعات پایین‌تر، با نظارت کمتر | کشت در ارتفاعات بالا، با مراقبت ویژه |
| شیوه برداشت | برداشت مکانیزه، ترکیب دانه‌های نارس و رسیده | برداشت دستی، انتخاب دانه‌های کاملاً رسیده |
| نوع و کیفیت دانه‌ها | ترکیب عربیکا و روبوستا، کیفیت متوسط | عمدتاً عربیکا، کیفیت بالا |
| رست و برشته‌کاری | برشته‌کاری انبوه و یکنواخت | برشته‌کاری سفارشی بر اساس ویژگی دانه |
| میزان کافئین | بالاتر (به دلیل وجود روبوستا) | کمتر (عمدتاً از عربیکا) |
| طعم | تلخ‌تر و یکنواخت | متعادل، پیچیده، با نت‌های خاص |
| قیمت | ارزان‌تر | گران‌تر به دلیل کیفیت بالاتر |
در دنیای قهوه، انتخاب بین قهوه اسپشیال و کامرشیال یکی از چالش‌های مهمی است که افراد با آن مواجه می‌شوند. قهوه کامرشیال معمولاً به نوعی از قهوه اشاره دارد که در مقادیر بالا تولید و عرضه می‌شود و بر پایه دانه‌های قهوه روبوستا و یا عربیکا با کیفیت بالا و متوسط است. در مقابل، قهوه اسپشیالیتی به نوعی خاص و با کیفیت بالا از دانه‌های عربیکا اشاره دارد که تحت شرایط دقیق و کنترل‌شده‌ای کشت و فرآوری می‌شوند. این دو نوع قهوه نه تنها از نظر طعم و عطر متفاوت‌اند، بلکه در معیارهای دیگری همچون کیفیت دانه‌ها، شرایط کشت، فرآوری و قیمت نیز تفاوت‌های قابل توجهی دارند.
در این بخش، به بررسی دقیق تفاوت قهوه کامرشیال و اسپشیال خواهیم پرداخت و عوامل مختلفی چون روش‌های تولید، کنترل کیفیت، طعم و قیمت را مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهیم داد. این بررسی می‌تواند به شما کمک کند تا انتخاب بهتری بر اساس سلیقه و نیازهای خود داشته باشید. در نهایت، پاسخ به این سؤال که کدام یک از این دو گزینه بهتر است، بستگی به شرایط و ترجیحات فردی شما دارد.
1- امتیاز
مهم‌ترین تفاوت قهوه کامرشیال و اسپشیال را می‌توان به امتیاز آنها نسبت داد. قهوه اسپشیالیتی یا تخصصی، به طور خاص به قهوه‌های تک خاستگاهی اطلاق می‌شود که توانسته‌اند امتیازی بین ۸۰ تا ۱۰۰ را از انجمن قهوه اسپشیالیتی (SCA) کسب کنند. این امتیاز نه تنها نشان‌دهنده کیفیت بالای قهوه، بلکه شامل تمامی مراحل زنجیره‌ی تولید، از کاشت و فرآوری اولیه گرفته تا رست، نگهداری، دم‌آوری و قهوه‌آزمایی است.
در مقابل، قهوه کامرشیال ممکن است به عنوان قهوه تک خاستگاهی شناخته شود، اما امتیاز لازم برای ورود به دسته قهوه‌های تخصصی را ندارد. این به این معناست که قهوه‌های کامرشیال به طور کلی کیفیت پایین‌تری نسبت به قهوه‌های اسپشیالیتی دارند و نمی‌توانند تجربه‌ای مشابه را برای مصرف‌کننده به ارمغان بیاورند. به عبارت دیگر، امتیاز قهوه‌ها به عنوان معیاری برای تعیین تخصصی یا تجاری بودن آنها عمل می‌کند و بر روند انتخاب و خرید قهوه تأثیرگذار است.
با این وجود، با ترکیب کردن تخصصی قهوه‌های کامرشیال، قهوه های ترکیبی عرضه می‌شوند که می‌توانند نقاط ضعف یکدیگر را پوشش داده و با ادقام ویژگی های منحربه‌فرد، طعمی شگفت انگیز ارائه دهند.
بیشتر بدانید : قهوه ترکیبی چیست؟
2- شفافیت در خاستگاه قهوه
از اساسی ترین تفاوت قهوه کامرشیال و اسپشیال می توان به شفافیت در خاستگاه آن ها اشاره کرد. قهوه‌های اسپشیالیتی به دلیل شفافیت بالا در خاستگاه خود قابل ردیابی هستند. این بدان معناست که نه تنها کشور تولیدکننده قهوه مشخص است، بلکه اطلاعات دقیقی درباره مزرعه و کشاورزی که دانه‌ها را پرورش داده‌اند نیز قابل دسترسی می باشد.
علاوه بر این، جزئیاتی مانند ارتفاع کشت، نوع خاک، روش‌های فرآوری و سطح رست دانه‌ها نیز در دسترس قرار دارد. قهوه‌های تخصصی معمولاً در ارتفاعات بالاتر و در جغرافیایی خاص کشت می‌شوند که تأثیر زیادی بر کیفیت و طعم نهایی آنها دارد. در مقابل، قهوه‌های کامرشیال اطلاعات محدودی را ارائه می‌دهند. معمولاً تنها اطلاعات کلی درباره روش عصاره‌گیری و شاید خاستگاه‌های عمومی قهوه ذکر می‌شود.
3- شرایط کشت و رشد
یکی از عوامل کلیدی در تفاوت قهوه کامرشیال و اسپشیال شرایط کشت و رشد دانه‌های قهوه است. این موضوع یکی از عوامل تعیین‌کننده در کیفیت نهایی قهوه است و به صورت ویژه در مقایسه قهوه‌های کامرشیال و اسپشیال اهمیت دارد.
شرایط کشت و رشد قهوه کامرشیال: قهوه کامرشیال به دلیل تمرکز بر سلیقه عمومی و همگانی، توجه کمتری به شرایط کشت و خاستگاه دانه‌ها دارد. در بسیاری از موارد، دانه‌های قهوه کامرشیال از مزارع مختلف ترکیب می‌شوند. با این حال، این نکته قابل ذکر است که قهوه کامرشیال نیز می‌تواند طعم مطلوبی داشته باشد و انتخاب نهایی به سلیقه فردی بستگی دارد.
شرایط کشت و رشد قهوه اسپشیال: در مقابل، قهوه اسپشیال به‌طور خاص در مناطق مشخص و با دقت بالا کشت می‌شود. بسته‌بندی قهوه‌های اسپشیال شامل اطلاعات دقیقی درباره خاستگاه دانه‌ها، از جمله کشور مبدا، ناحیه و حتی مزرعه‌ای که دانه‌ها در آن پرورش یافته‌اند، می‌باشد. خاک، ارتفاع از سطح دریا و زمان برداشت از جمله عوامل کلیدی هستند که بر طعم و کیفیت دانه‌های قهوه اسپشیال تأثیر می‌گذارند. به عنوان مثال، قهوه ناینتی پلاس که در مناطق خاصی مانند جلگه‌های آتش‌فشان بارو در پاناما و جنگل‌های اتیوپی کشت می‌شود، به دلیل شرایط ویژه کشت خود، طعم منحصر به فردی دارد.
4-شیوه ی برداشت
شیوه برداشت قهوه ها نیز یکی از عوامل تاثیر گذار در تفاوت قهوه کامرشیال و اسپشیال می باشد. در واقع شیوه‌ی برداشت و کنترل کیفیت دانه‌های قهوه تأثیر زیادی بر طعم و کیفیت نهایی آن دارد و در این زمینه تفاوت‌های بارزی بین قهوه‌های کامرشیال و اسپشیال وجود دارد.
شیوه برداشت و کیفیت دانه های قهوه کامرشیال: در قهوه‌های کامرشیال، کشاورزان به منظور جمع‌آوری سریع‌تر و بیشتر دانه‌ها، از ماشین‌های صنعتی و نیروی کار استفاده می‌کنند. این روش به آنها کمک می‌کند تا در زمان کوتاه‌تری حجم بالاتری از دانه‌های قهوه را برداشت و به فرآیند پردازش منتقل کنند. اما این روش معمولاً به جمع‌آوری دانه‌های آسیب‌دیده و نرسیده منجر می‌شود که می‌تواند بر کیفیت نهایی قهوه تأثیر منفی بگذارد.
شیوه برداشت و کیفیت دانه های قهوه اسپشیال: قهوه‌های اسپشیال با دقت و حوصله بیشتری برداشت می‌شوند. برداشت این قهوه‌ها تنها به‌صورت دستی و توسط نیروی کار متخصص انجام می‌شود که توانایی تشخیص دانه‌های رسیده و با کیفیت را دارند. این فرآیند زمان‌بر و دقیق است و شامل مراحل اضافه‌ای مانند جدا کردن دانه‌های آسیب‌دیده یا نرسیده است. این نوع برداشت باعث می‌شود که کیفیت دانه‌های قهوه اسپشیال بسیار بالاتر باشد و به دلیل دقت در انتخاب دانه‌ها، طعم و عطر قهوه به‌طرز قابل‌توجهی بهبود یابد.
5- نوع و کیفیت دانه‌های قهوه
یکی از عوامل کلیدی در تفاوت قهوه کامرشیال و اسپشیال، نوع و کیفیت دانه‌های استفاده‌شده در تهیه آنها است.
تفاوت قهوه کامرشیال و اسپشیال در نوع دانه ها:
به‌طور کلی، دو گونه اصلی دانه قهوه وجود دارد:
- عربیکا
- روبوستا
دانه‌های عربیکا معمولاً گران‌تر و ارزشمندتر هستند، زیرا تلخی کمتری دارند و دارای گستره‌ی طعمی متنوع‌تری هستند. در حالی که قهوه‌های اسپشیال معمولاً 100% از دانه‌های عربیکا تهیه می‌شوند، قهوه‌های کامرشیال می‌توانند ترکیبی از دانه‌های عربیکا و روبوستا باشند، که این ترکیب بر کیفیت و طعم نهایی تأثیر می‌گذارد.
تفاوت قهوه کامرشیال و اسپشیال در کیفیت دانه ها
کیفیت دانه‌های قهوه به چندین عامل بستگی دارد، از جمله میزان نقص، رطوبت و نحوه برداشت. دانه‌های قهوه اسپشیال معمولاً دارای استانداردهای بالاتری هستند و به‌دقت انتخاب می‌شوند. به‌عنوان مثال، قهوه اسپشیالیتی امتیاز بالای 80 از 100 را بر اساس استانداردهای SCA دریافت می‌کند، در حالی که قهوه کامرشیال به‌طور کلی امتیاز کمتری دارد و رتبه آن در گریدبندی بین 2 تا 5 قرار می‌گیرد.
کنترل کیفیت دانه‌های قهوه نیز در تهیه قهوه اسپشیال و کامرشیال تفاوت‌های چشمگیری دارد. در تهیه قهوه اسپشیال، توجه بیشتری به شکل، رنگ و سایز دانه‌ها، رطوبت و کیفیت عطر و طعم می‌شود. در مقابل، در قهوه کامرشیال ممکن است این موارد به‌خوبی کنترل نشوند، که منجر به کاهش کیفیت کلی قهوه می‌شود.
6-رست و برشته کاری
یکی از جنبه‌های کلیدی که تفاوت قهوه کامرشیال و اسپشیال را تعیین می‌کند، نحوه رست و برشته کاری آنها در کارخانه است. این فرایند تأثیر بسزایی بر طعم و کیفیت نهایی قهوه دارد و به همین دلیل باید با دقت بالایی انجام شود.
رست قهوه کامرشیال: قهوه‌های کامرشیال معمولاً به صورت گروهی و در حجم بالا برشته می‌شوند تا هزینه‌ها کاهش یابد. این نوع قهوه ممکن است از درجات مختلف رست، از جمله رست تیره، برخوردار باشد. در این حالت، طعم‌های اصلی قهوه به دلیل رست تیره تر محو می‌شوند و تلخی بیشتری به طعم نهایی اضافه می‌شود. در حالی که قهوه‌های تخصصی معمولاً با درجه‌ی روشن و متوسط رست می‌شوند تا ویژگی‌های طعمی اصلی حفظ شود.
رست قهوه اسپشیال: قهوه‌های اسپشیال به صورت جداگانه و بر اساس فاکتورهایی چون فصل برداشت، نژاد و منطقه تولید، برشته می‌شوند. در این فرایند، حرارت و زمان رست باید به دقت کنترل شوند تا عطر و طعم‌های منحصر به فرد قهوه به خوبی نمایان شوند. بنابراین، برشته‌کاری قهوه اسپشیال باید تحت نظارت بهترین استادان رست انجام گیرد تا کیفیت مطلوب حفظ شود.
7- میزان کافئین
در بررسی تفاوت قهوه کامرشیال و اسپشیال، یکی از نکات کلیدی میزان کافئین این دو نوع قهوه است. در ادامه به مقایسه میزان کافئین قهوه کامرشیال با اسپشیال می پردازیم:
کافئین قهوه کامرشیال: قهوه کامرشیال معمولاً از دانه‌های روبوستا تهیه می‌شود که به خاطر خصوصیات ژنتیکی خود، دارای کافئین بیشتری نسبت به دانه‌های عربیکا است. این افزایش کافئین یکی از مزایای قهوه کامرشیال محسوب می‌شود و برای کسانی که به دنبال افزایش انرژی و تمرکز هستند، انتخاب مناسبی است.
کافئین قهوه اسپشیال: قهوه اسپشیال به طور عمده از دانه‌های عربیکا تهیه می‌شود که کافئین کمتری دارد. این تفاوت در محتوی کافئین می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر تجربه نوشیدن قهوه و حتی عوارض جانبی آن داشته باشد. افرادی که حساسیت بیشتری به کافئین دارند یا از خواب ضعیف رنج می‌برند، ممکن است ترجیح دهند قهوه اسپشیال را انتخاب کنند.
بنابراین، اگر به دنبال افزایش انرژی و کافئین بیشتر هستید، قهوه کامرشیال گزینه‌ای مناسب برای شما خواهد بود، در حالی که برای طعم و عطر بهتر و کافئین کمتر، قهوه اسپشیال گزینه مناسبی است.
8- طعم
زمانی که به مقایسه قهوه اسپشیال و کامرشیال می‌پردازیم، طعم یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در انتخاب این دو نوع قهوه است.
طعم قهوه کامرشیال: قهوه کامرشیال معمولاً از دانه‌های روبوستا و یا ترکیبی از دانه‌های روبوستا و عربیکا تهیه می‌شود، که نتیجه آن طعمی تلخ‌تر، یکنواخت تر و سنگین‌تر است. این نوع قهوه به دلیل فرآیند تولید صنعتی و برشته‌کاری سنگین، از پیچیدگی طعمی کمتری برخوردار است و طعم‌های صنعتی غالب در آن احساس می‌شود.
طعم قهوه اسپشیال: در مقابل، قهوه اسپشیالیتی عمدتاً از دانه‌های باکیفیت عربیکا به دست می‌آید که تحت شرایط خاص کشت و فرآوری می‌شوند. این قهوه معمولاً دارای طیف وسیعی از طعم‌هاست، از جمله طعم‌های شیرین، میوه‌ای و گلی. برای مثال، ممکن است در قهوه اسپشیال نت‌های طعمی مشابه پرتقال، توت فرنگی و حتی گل‌ها را تجربه کنید. این تنوع طعمی به دلیل روش‌های برشته‌کاری ملایم و حفظ عطر و طعم دانه‌ها در طول فرآیند تولید است.
در نهایت، انتخاب بین قهوه اسپشیال و کامرشیال به سلیقه شخصی شما بستگی دارد. اگر از تلخی قهوه خوش‌تان نمی‌آید و به دنبال طعم‌های متنوع و لذت‌بخش هستید، قهوه اسپشیال بهترین گزینه برای شما خواهد بود. اما اگر تلخی قهوه را می‌پسندید، قهوه کامرشیال با دانه‌های روبوستا انتخاب مناسبی است. به طور کلی، درک تفاوت‌های طعمی این دو نوع قهوه می‌تواند به شما کمک کند تا انتخاب بهتر و تجربه‌ای لذت‌بخش‌تر از نوشیدن قهوه داشته باشید.
9- قیمت
یکی دیگر از جنبه‌های کلیدی که تفاوت قهوه کامرشیال و اسپشیال را تعیین می‌کند، قیمت آن‌هاست که تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد.
قیمت قهوه کامرشیال: قهوه کامرشیال به دلیل تولید انبوه و استفاده از دانه‌های ارزان‌تری مانند روبوستا، قیمت پایین‌تری دارد. قهوه کامرشیال معمولاً با ترکیبی از دانه‌های عربیکا و روبوستا تولید می‌شود، که دانه‌های روبوستا به طور معمول قیمت کمتری دارند. همچنین، فرآیند تولید این نوع قهوه به‌صورت تجاری و در مقیاس وسیع انجام می‌شود که به کاهش هزینه‌های تولید و در نتیجه قیمت نهایی کمک می‌کند.
قیمت قهوه اسپشیال: قهوه اسپشیال به دلیل ویژگی‌های خاص خود، از جمله استفاده کامل از دانه‌های عربیکا و مراحل دقیق کشت و برداشت، معمولاً قیمت بالاتری دارد. عوامل دیگری که بر قیمت قهوه اسپشیال تأثیر دارند شامل شرایط کشت، مراحل فرآوری، تخصص نیروی کار و هزینه‌های نگهداری و حمل و نقل است. در نهایت، این موارد سبب می‌شود که میانگین قیمت قهوه‌های تخصصی نسبت به قهوه‌های کامرشیال به طور قابل توجهی بالاتر باشد.
10- روش دم آوری
یکی دیگر از عوامل کلیدی در تفاوت قهوه کامرشیال و اسپشیال روش دم آوری آن هاست.
روش های دم آوری قهوه کامرشیال: قهوه‌های کامرشیال معمولاً از انعطاف‌پذیری بیشتری در انتخاب روش‌های عصاره‌گیری برخوردار هستند و می‌توانند با اکثر روش‌های دم‌آوری، از جمله دستگاه‌های خودکار و روش‌های ساده، تهیه شوند. از این رو، قهوه های کامرشیال (مخصوصا قهوه های ترکیبی)، گزینه ای ایده آل برای مصارف عمومی و کافی شاپ‌ها است.
روش های دم آوری قهوه اسپشیال: قهوه‌های اسپشیال به دلیل کیفیت بالای دانه و خصوصیات منحصر به فرد طعمی آنها، بهترین نتیجه را زمانی به‌دست می‌آورند که با ابزارهای دم‌آوری دستی مانند کمکس، وی ۶۰ و… تهیه شوند. این روش‌ها به دلیل دقت و کنترل بیشتری که فراهم می‌کنند، اجازه می‌دهند تا عطر و طعم‌های پیچیده‌تری که در قهوه وجود دارد، به خوبی نمایان شوند. استفاده از ابزارهای دستی به قهوه‌دوستان این امکان را می‌دهد که تجربه‌ای عمیق‌تر و لذت‌بخش‌تر از قهوه‌های تخصصی داشته باشند.
کلام پایانی
در نهایت، قهوه کامرشیال و اسپشیال هر یک ویژگی‌ها و خصوصیات خاص خود را دارند که بر اساس روش‌های تولید، برداشت، برشته‌کاری و کیفیت دانه‌هایی مورد استفاده، شکل می‌گیرند. قهوه‌های اسپشیال به خاطر مراقبت‌های ویژه در مراحل مختلف تولید، از جمله برداشت دستی و فرآوری دقیق، با طعم غنی و عطر خاص خود شناخته می‌شوند. از سوی دیگر، قهوه‌های کامرشیال به دلیل تولید انبوه و استفاده از ترکیبات مختلف، در دسترس‌تر و اقتصادی‌تر هستند.
با توجه به انتخاب‌های متعدد و عواملی که در رابطه با تفاوت قهوه کامرشیال و اسپشیال ذکر شد، می‌توانید بر اساس سلیقه و نیازهای خود، قهوه مناسب را انتخاب کنید. شما چه از طعم خاص و عطر قهوه اسپشیال لذت ببرید یا به دنبال گزینه‌ای مقرون به صرفه و در دسترس باشید، دنیای قهوه به‌قدری گسترده و متنوع است که هر فرد می‌تواند تجربه‌ای منحصر به فرد از آن داشته باشد.
برخی از منابع:
